Dupilumab to w pełni ludzkie przeciwciało monoklonalne klasy IgG4 blokujące pod jednostkę α receptora interleukiny 4 (IL-4Rα) i tym samym hamujące przekazywanie sygnałów pochodzących zarówno od interleukiny 4 (IL-4), jak i IL-13. Według stanu na grudzień 2024 roku dupilumab jest zarejestrowany w leczeniu następujących schorzeń:

• umiarkowanej i ciężkiej postaci atopowego zapalenia skóry
• ciężkiej astmy
• przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP)
• przewlekłego zapalenia błony śluzowej nosa i zatok z polipami nosa
• świerzbiączki guzkowej (prurigo nodularis)
• eozynofilowego zapalenia przełyku.

Większość wymienionych chorób ma złożoną patogenezę i charakteryzuje się różnorodnością podtypów definiowanych na podstawie obrazu klinicznego (fenotypów), jak również dominującego mechanizmu patofizjologicznego (endotypów). Wskazania do zastosowania dupilumabu w leczeniu każdej z nich określone są na podstawie nasilenia objawów klinicznych, odpowiedzi na dotychczas stosowane leczenie niebiologiczne dominujących cech endotypowych, czyli związanych z mechanizmami molekularnymi prowadzącymi do powstania określonego fenotypu klinicznego.

Marcin Kurowski, Katarzyna Poznańska-Kurowska
(fragment publikacji Dupilumab – spojrzenie interdyscyplinarne, wydawnictwa PZWL)

Leczenie dupilumabem astmy ciężkiej

Leczenie ciężkiej astmy za pomocą dupilumabu polega na stosowaniu przeciwciała monoklonalnego, które celuje w receptor IL-4α. Dzięki temu blokuje sygnały zapalne wywoływane przez interleukiny IL-4 i IL-13, które odgrywają istotną rolę w rozwoju astmy typu 2. Dupilumab jest przeznaczony dla dorosłych i młodzieży powyżej 12 roku życia z ciężką postacią astmy eozynofilowej lub zwiększonym poziomem FeNO, którzy mimo zastosowania optymalnych dawek wziewnych glikokortykosteroidów i leków kontrolujących mają nadal objawy lub częste zaostrzenia.
Lek podaje się podskórnie co dwa tygodnie, zaczynając od dawki początkowej 600 mg (dwie iniekcje po 300 mg), a następnie kontynuuje dawką podtrzymującą 300 mg co dwa tygodnie. Regularne stosowanie pozwala na ocenę reakcji na leczenie po kilku miesiącach terapii. Dupilumab istotnie zmniejsza liczbę zaostrzeń, poprawia funkcję płuc oraz ogólną jakość życia pacjentów z ciężką astmą i zapaleniem typu 2.

Dupilumab w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc

Leczenie dupilumabem w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP) jest obiecującą opcją, szczególnie u pacjentów z zapaleniem typu 2 i wysokim poziomem eozynofilów. Dupilumab blokuje receptor IL-4α, co hamuje przekazywanie sygnałów przez interleukiny IL-4 i IL-13 – kluczowe czynniki w rozwoju i utrzymaniu procesu zapalnego w tych chorobach. Badania kliniczne wykazały, że stosowanie dupilumabu w dawce 300 mg co dwa tygodnie obniża liczbę zaostrzeń, poprawia funkcję płuc i zmniejsza stężenie markerów typu 2, takich jak FENO i IgE. Terapia ta prowadzi do zmniejszenia objawów, poprawy jakości życia i ograniczenia konieczności stosowania steroidów, co czyni ją wartościowym uzupełnieniem standardowego leczenia u wybranych pacjentów z POChP z cechami zapalenia typu 2.

Dupilumab a atopowe zapalenie skóry

Dupilumab wykazuje dużą skuteczność w leczeniu atopowego zapalenia skóry, szczególnie w jego umiarkowanych i cięższych postaciach. Jego działanie polega na blokowaniu receptorów dla interleukin IL-4 i IL-13, które odpowiadają za rozwój stanu zapalnego charakterystycznego dla tej choroby. Badania kliniczne, takie jak SOLO 1 i SOLO 2, wykazały znaczną poprawę w wyglądzie i nasileniu zmian skórnych, mierzoną za pomocą wskaźnika EASI, a także dużą ulgę w świądzie już kilka tygodni po rozpoczęciu terapii. Po 16 tygodniach leczenia pacjenci doświadczali poprawy jakości skóry i zmniejszenia stanów zapalnych nawet o 80-84% w porównaniu do grupy placebo.
Długotrwałe obserwacje potwierdzają, że efekty leczenia utrzymują się przez ponad dwa lata, znacząco poprawiając komfort życia oraz zmniejszając nasilenie świądu zarówno w dzień, jak i w nocy. Lek ten jest dobrze tolerowany przez pacjentów i dostępny jest dla dorosłych oraz dzieci powyżej 6 roku życia, zwłaszcza gdy standardowe metody leczenia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów lub są przeciwwskazane.

Świerzbiączka guzkowa (prurigo nodularis) a dupilumab

Dupilumab stanowi efektywną i bezpieczną metodę leczenia prurigo nodularis (PN) – zwłaszcza w przewlekłych przypadkach, które nie reagują na inne terapie. Choroba ta jest związana z zapaleniem typu 2, na które dupilumab działa przez blokowanie receptorów IL-4 i IL-13. Badania prowadzone na pacjentach leczonych dupilumabem przez rok wykazały znaczne złagodzenie objawów, takich jak ilość guzków, intensywność świądu i poprawa jakości życia (mierzonej m.in. skalą DLQI). Redukcja świądu i poprawa komfortu pojawiają się już w pierwszych tygodniach, natomiast zmniejszenie liczby guzków jest bardziej widoczne po dłuższym okresie leczenia.
Terapia ta jest dobrze tolerowana i charakteryzuje się niewielkim ryzykiem działań niepożądanych, głównie łagodnych reakcji w miejscu podania oraz sporadycznych rumieni na twarzy. Dupilumab jest pierwszym zarejestrowanym lekiem biologicznym dedykowanym leczeniu prurigo nodularis, co stanowi przełom w terapii tej trudnej choroby skóry.

Zarejestruj się lub zaloguj do Medico PZWL i zyskaj dostęp do wartościowych materiałów dotyczących zastosowania dupilumabu w przypadku konkretnych dolegliwości.

• Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych z polipami nosa (PZZPzPN)
• Pemfigoid pęcherzowy
• Wyprysk rąk
• Łysienie plackowate
• Pokrzywka przewlekła